جایزه ادبی دوبلین

 

جایزه ادبی دوبلین (Dublin Literary Award) یکی از منحصربه‌فردترین و سخاوتمندانه‌ترین جوایز ادبی در جهان است. این جایزه که هر سال به یک رمان برجسته از هر کشوری در جهان اهدا می‌شود، نه تنها به خاطر مبلغ بالای جایزه‌اش، بلکه بیشتر به خاطر فرآیند نامزدی دموکراتیک و جهانی‌اش شهرت دارد.

 

جایزه‌ای به انتخاب کتابخانه‌های جهان

 

متمایزترین ویژگی این جایزه، شیوه نامزد کردن آثار است. برخلاف سایر جوایز، کتاب‌ها توسط ناشران ارسال نمی‌شوند، بلکه توسط کتابخانه‌های عمومی (public libraries) از سراسر جهان نامزد می‌شوند. هر ساله، صدها کتابخانه دعوت می‌شوند تا آثاری را که دارای “شایستگی ادبی بالا” (high literary merit) می‌دانند، معرفی کنند. این فرآیند که با حمایت شورای شهر دوبلین (Dublin City Council) انجام می‌شود، باعث می‌شود لیستی بسیار متنوع از آثار، فرهنگ‌ها و زبان‌های گوناگون شکل بگیرد.

 

از لیست بلند تا انتخاب نهایی

 

فرآیند انتخاب برنده پس از نامزدی، طی چند مرحله کلیدی انجام می‌شود:

1. لیست اولیه (The Longlist): در فصل پاییز، لیست بلند و متنوعی از تمام کتاب‌های نامزد شده توسط کتابخانه‌ها اعلام می‌شود.
2. لیست نهایی (The Shortlist): در فصل بهار، یک هیئت داوران بین‌المللی لیستی کوتاه شامل حداکثر ۱۰ رمان را معرفی می‌کند.
3. اعلام برنده (Winner Announcement): برنده نهایی در اوایل تابستان در شهر دوبلین، که پایتخت ادبی یونسکو است، معرفی می‌گردد.

 

جایزه‌ای برای نویسنده و مترجم

 

مبلغ جایزه ۱۰۰,۰۰۰ یورو است و نحوه تقسیم آن، تاکیدی بر اهمیت ترجمه در ادبیات جهان دارد:

• اگر کتاب برنده به زبان انگلیسی (English language) نوشته شده باشد، تمام ۱۰۰,۰۰۰ یورو به نویسنده می‌رسد.
• اگر کتاب از زبان دیگری ترجمه (translated) شده باشد، جایزه بین نویسنده (۷۵,۰۰۰ یورو) و مترجم (۲۵,۰۰۰ یورو) تقسیم می‌شود. این اقدام هوشمندانه، نقش حیاتی مترجمان را به عنوان پل‌های فرهنگی به رسمیت می‌شناسد و جایزه ادبی دوبلین را به منبعی بی‌نظیر برای کشف بهترین‌های ادبیات معاصر جهان تبدیل می‌کند.